Op het gebied van media is er de laatste jaren een hoop
veranderd. Soms klinkt het weleens: vroeger was alles beter. Geldt dit ook voor
communicatie?
Als wij kijken naar de oorsprong van het verspreiden van
informatie, werd er vroeger uitgegaan van de macht van de media. Grote kranten
e.d. zorgden voor de verspreiding, en de bevolking las het vervolgens in de
krant. De communicatie was voornamelijk éénrichtingsverkeer.
Later kwamen er meer mogelijkheden tot inspraak voor de
bevolking. Mensen kregen de mogelijkheid om te reageren op artikelen door
bijvoorbeeld brieven te sturen. Deze brieven/reacties werden vaak weloverwogen
opgesteld door de schrijvers hiervan, en vervolgens boog de redactie van de
desbetreffende krant over de ingezonden brief. Vervolgens werd een besluit
genomen om deze wel of niet te plaatsen. Door deze tweevoudige overweging,
zorgde ervoor dat er niet klakkeloos berichten verspreid werden in de wereld.
Bovenstaand model is de laatste jaren echter zeer
verouderd. Door de komst van moderne communicatiemiddelen en dan met name
sociale media, kan iedereen met een internetverbinding berichten de wereld in
sturen. De snelheid waarmee dit kan heeft tot gevolg dat berichten veel minder
gewogen worden voordat men deze plaatst. Daarnaast is er niet iets als een
“redactie” om berichten te beoordelen. Men drukt op verzenden en het bericht
staat online.
Waarom deze inleiding? Afgelopen week verscheen er een
filmpje op internet van een slapende agente tijdens een flitscontrole. Op het
filmpje is te zien dat de filmer vervolgens een milkshake over de auto van de
agente heen gooit. In bijgevoegde link is te horen dat de filmer dit met trots
heeft gedaan en nog steeds trots is op zijn daad. Belangrijk: de filmer heeft
voor dit voorval een gevaarlijke inhaalmanoeuvre gemaakt, en reed hierbij 110
km/u, waar 80 km/u toegestaan.
Nu mijn vraag: zou het vroeger mogelijk zijn geweest voor
de filmer, om een artikel in de krant geplaatst te krijgen waarin hij met trots
verteld over een dergelijk voorval? We zullen het nooit zeker weten, maar het
antwoord voor mij is: nee.
Heeft dit te maken met de opkomst van nieuwe technieken
voor het verspreiden van informatie? Nee, niet direct. Ik studeer zelf
communicatie, het zou daarom gek zijn als ik hier nu zou schrijven dat ik tegen
nieuwe ontwikkelingen ben op dit gebied. Wel vraag ik mij soms oprecht af: waar
is de overweging gebleven bij het verspreiden van informatie? Naar mijn mening
zouden mensen deze tijd goed stil moeten staan bij filmpjes, foto’s en teksten
die zij op internet plaatsen. Wat zijn de gevolgen? Kwetst ik bepaalde mensen
of groepen met mijn uitlatingen? Breng ik mijzelf in gevaar met bepaalde uitlatingen?
Terug naar het filmpje. Ik vraag mij hardop af of de
gevolgen van dit filmpje wel opwegen tegen wat de agent volgens de filmer
“fout” heeft gedaan. Waarschijnlijk heeft de filmer deze overweging zelf niet
gemaakt. Ook de gevolgen voor de filmer zelf zijn waarschijnlijk groter dan
verwacht. Het internet is niet waar je een dergelijk filmpje aan je vrienden in
de kroeg laat zien, het internet is een plek waar je een dergelijk filmpje aan
iedereen laat zien.
Mijn boodschap: denk dus goed na voordat je iets plaatst
op het internet. Kijk nog eens kritisch naar je filmpje, foto of tekst. Vraag
je af; Zou een (moderne) nieuwsredactie dit ook zo plaatsen? Hoe zou een
communicatieprofessional hiermee omgaan? Wat wil ik bereiken met het posten?